Ισχυροί «κοσμικοί άνεμοι» εντοπίστηκαν γύρω από υπερμεγέθεις μελανές οπές

Νέα επιστημονική έρευνα αποκαλύπτει ότι οι τεράστιες μαύρες τρύπες στα κέντρα των γαλαξιών δεν καταβροχθίζουν απλώς ύλη, αλλά δημιουργούν και ισχυρούς «κοσμικούς ανέμους» που εκτοξεύουν μέρος της στο διάστημα. Το φαινόμενο αυτό προκαλεί έντονες αυξομειώσεις στο φως που εκπέμπουν, ιδιαίτερα στις ακτίνες Χ.

Τα νέα ευρήματα βασίστηκαν σε παρατηρήσεις του διαστημικού τηλεσκοπίου eROSITA και ανατρέπουν όσα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα για τη συμπεριφορά των μαύρων τρυπών υψηλής δραστηριότητας. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι τα νέφη ύλης που δημιουργούνται από αυτούς τους ανέμους «κρύβουν» κατά διαστήματα την πηγή φωτός, προκαλώντας το χαρακτηριστικό τρεμόπαιγμα.

Στην έρευνα συμμετείχαν ερευνητές του ΙΑΑΔΕΤ/Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, με επικεφαλής τον Δρ. Αντώνη Γεωργακάκη και τη συμμετοχή της Δρ. Μαρίας Χήρα και του Δρ. Angel Ruiz, ενώ τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό MNRAS.

Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας & Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ) στα πλαίσια της 2ης Προκήρυξης Ερευνητικών Έργων για την Ενίσχυση Μελών ΔΕΠ και Ερευνητών/τριών, αριθμός έργου 2688, τίτλος “Forward-Modeling the Variable Energetic Universe”.

Διαβάστε τη δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό MNRAS εδώ: https://arxiv.org/abs/2512.09047

Και ένα εκλαϊκευμένο άρθρο για την ανακάλυψη στο επιστημονικό περιοδικό Κοsμος του ΕΑΑ εδώ: http://magazine.noa.gr/archives/6282

Απεικόνιση 1: Καλλιτεχνική αναπαράσταση των σπειροειδών σχηματισμών που δημιουργούνται όταν ύλη υπό την επήρεια της βαρυτικής έλξης μιας κεντρικής μελανής οπής περιδινίζεται και τελικά προσπίπτει σε αυτή. Η μελέτη των σχηματισμών αυτών που ονομάζονται δίσκοι προσαύξησης, αποτελεί αντικείμενο έντονης έρευνας. Credit: Dimitrios Sakkas (tomakti) - Antonis Georgakakis, Angel Ruiz, Maria Chira (NOA)
Απεικόνιση 1: Καλλιτεχνική αναπαράσταση των σπειροειδών σχηματισμών που δημιουργούνται όταν ύλη υπό την επήρεια της βαρυτικής έλξης μιας κεντρικής μελανής οπής περιδινίζεται και τελικά προσπίπτει σε αυτή. Η μελέτη των σχηματισμών αυτών που ονομάζονται δίσκοι προσαύξησης, αποτελεί αντικείμενο έντονης έρευνας. Credit: Dimitrios Sakkas (tomakti) – Antonis Georgakakis, Angel Ruiz, Maria Chira (NOA)

 

Απεικόνιση 2: Καλλιτεχνική αναπαράσταση του δυναμικού περιβάλλοντος μελανών οπών. Η ενέργεια που απελευθερώνεται καθώς ύλη περιδινίζεται προς τη μελανή οπή είναι δυνατό να δημιουργήσει ισχυρούς “ανέμους”, εκροές δηλαδή αερίου που παρασύρουν μέρος της ύλης του περιβάλλοντος των μελανών οπών και την εκτοξεύουν σε μεγάλες αποστάσεις. Credit: Dimitrios Sakkas (tomakti) - Antonis Georgakakis, Angel Ruiz, Maria Chira (NOA)
Απεικόνιση 2: Καλλιτεχνική αναπαράσταση του δυναμικού περιβάλλοντος μελανών οπών. Η ενέργεια που απελευθερώνεται καθώς ύλη περιδινίζεται προς τη μελανή οπή είναι δυνατό να δημιουργήσει ισχυρούς “ανέμους”, εκροές δηλαδή αερίου που παρασύρουν μέρος της ύλης του περιβάλλοντος των μελανών οπών και την εκτοξεύουν σε μεγάλες αποστάσεις. Credit: Dimitrios Sakkas (tomakti) – Antonis Georgakakis, Angel Ruiz, Maria Chira (NOA)
Μετάβαση στο περιεχόμενο